Peter Sprangers
Het unieke ensemble tegeltableaus is gemaakt door plateelbakkerij Zuid Holland te Gouda. De eerste contacten tussen de firma De Gruyter en de Plateelbakkerij werden gelegd in 1915. Men begon met het ontwerpen van tableaus geïnspireerd door platenboeken met oude Hollandse meesters. Artistiek leider en chef van het laboratorium, Daniël Harkink maakte tot zijn vertrek in 1924 tientallen interpretaties op gangbare thema’s uit de 17e eeuw, ondermeer van Vermeer. Deze werden afgewisseld met boerenscènes met zwierige vrouwfiguren die de seizoenen verbeeldden. Soms stonden er onderschriften bij zoals: welvaart en oogst. Vooral het jonge talent Jan van Ham perfectioneerde de techniek van het schilderen van deze tableaus (tot ca.1919). Het werd het begin van een 40 jaar durende innige samenwerking tussen De Gruyter en plateelbakkerij Zuid-Holland waarbij honderden filialen gedecoreerd zouden gaan worden. Speciaal voor de De Gruyter-opdrachten werd een schildersatelier ingericht. De hechte relatie uitte zich onder meer in het goed gebruik om de nota met de tegelkisten mee te sturen. Na aflevering bij het filiaal werd deze direct betaald.
In Amsterdam is ook een prachtige variant te bewonderen in een voormalig De Gruyter pand aan de Utrechtsestraat nr. 99. Ieder tableau werd uniek, conform de maten van de winkel getekend en uitgevoerd.
Lees meer over de chronologie van de tableaus en de ontstaansgeschiedenis van de winkelketen De Gruyter in Amsterdam in het boek De Kunst van De Gruyter. (Utrecht, 2010). Voor meer informatie: ga naar www.hkth.nl
