Laatste optredens en een bijzonder huwelijk

De laatste vermelding van Samuel is terug te vinden in het Joodse Weekblad van 22 januari 1943. Het is een klein artikeltje waarin aandacht hij vraagt voor de ‘grammofoonopname van het Deborah lied’. Zijn mening is opgetekend door Max Reisel. Dit lied, gezongen door Leah Deganith uit Tel Aviv, is in zijn ogen een voortreffelijke vertolking.

In januari 1943 heeft Samuel hoogst waarschijnlijk voor het laatst opgetreden met het synagogaal koor. Het is wel een bijzondere gelegenheid, namelijk een huwelijksinzegening. Het gaat om het huwelijk van Felix Bing in de synagoge, Rapenburgerstraat 173. Er is een kort briefje van de Nederlands Israëlitische Hoofdsynagoge (N.I.H.S.) waarin de secretaris Mr. E.E. van der Horst aangeeft dat het ‘in afwijking van de vastgestelde regeling, zulks toestaat’. Die toestemming is uit erkentelijkheid omdat Felix Bing zijn boek: Het probleem der Joodsche Muziek, heeft opgedragen aan de N.I.H.S. Het feit dat Felix Bing zijn huwelijk in Amsterdam kan sluiten is opmerkelijk omdat hij op dat moment in Westerbork verbleef.

Misschien minder opmerkelijk omdat hij in Westerbork werkzaam was voor de Joodse Raad. Daardoor heeft hij de mogelijkheid gehad om regelmatig naar Amsterdam te reizen. Van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork kreeg ik deze laatste informatie. Men schreef mij tevens dat hij, voor zover bekend, op 30 december 1942 voor de wet is getrouwd.

Zijn echtgenote is Franziska Schotter (geboren in Berlijn, 1908). Zij was in februari 1942 gescheiden van haar echtgenoot Salomon Abas, met wie zij in 1932 was getrouwd. Zowel Felix Bing als Franziska Schotter waren muzikaal, want Franziska was pianiste/organiste/muzikante (alle benamingen van de Joodse Raadregistraties) en had een opleiding aan het conservatorium in New York afgerond. Felix had ooit gewerkt als chef afdeling contracten bij een nikkelmaatschappij. Felix Bing heeft pianoles gehad en volgde een opleiding muziektheorie bij een zekere professor Rambam, leraar aan de Neue Dammtor-synagoge in Hamburg (bron: NIW van 30 april 1974).

Het genoemde boek waarmee hij in Amsterdam is begonnen, heeft hij afgerond in Westerbork. Vanuit Westerbork heeft hij ‘zijn studiewerk’ aan zijn vriend, Samuel Englander, gestuurd. Dat Samuel het boek heeft ontvangen is wel zeker. Begin november 1942 schrijft hij een brief onder de titel: ‘Hoc erat in votis’ (in de vertaling van Samuel: ‘Dit alleen ontbrak aan mijn wenschen’). Hij is meer dan ingenomen met dit werk van Felix Bing. Zie hiervoor het volgende verhaal!

Terug naar de inhoudsopgave