Gebouw De Leeuw (1932 – 1942)

In september 1932 is een eerste vermelding van het verenigingsgebouw De Leeuw. Het gebouw is nog niet in gebruik. In het gebouw komen een toneelzaal voor 250 toeschouwers, een gehoorzaal voor 100 personen en verder zijn er ook nog negen zogenaamde clubkamers. Blijkbaar waren een aantal verslaggevers uitgenodigd voor een rondtour langs verschillende verenigingsgebouwen. Spreekt de ene (het Algemeen Handelsblad) van 250 toeschouwers, de andere (de Telegraaf) van 330 als de toneelzaal wordt besproken. Beiden geven wel aan dat er sprake is van een aankomende opening. Een officiële opening ben ik niet tegengekomen.

Zoals al eerder vermeld krijgt de Stichting Centraal Beheer Verenigingsgebouwen het beheer over dit gebouw. In de Valkenburgerstraat 105 was overigens nog een verenigingsgebouw waarover zij het beheer kregen: ‘De Valk’. Het beheer over het perceel Valkenburgerstraat 149 werd gedelegeerd aan Andries Spruijt. Hij is ook de persoon die aangesproken wordt in het politiearchief (inv. nr. 5225 – 4922). In twee archiefstukken, die van 14 mei en van 19 juni 1935, wordt uitgebreid ingegaan op het gebouw. Aangegeven wordt de zaalindeling van het gebouw. Zo is er een zaal A op de 3^e verdieping en een zaal B op de 4^e verdieping die gebruikt kunnen worden voor besloten partijen en ‘openbare vermakelijkheden’. Verder zijn er nog zes kleinere zalen die gebruikt kunnen en mogen worden voor zang-, muziek- en toneelrepetities. In het dossier wordt gesproken over de 3^e en 4^e verdiepingen, maar volgens de woningkaart gaat het om de 2^e verdieping.

Heel nadrukkelijk wordt gesteld dat de zalen in het gebouw uitsluitend verhuurd mogen worden aan verenigingen, welke werkzaam zijn op het terrein van het jeugdwerk. Ook wordt adressant, Andries Spruijt, toestemming verleend om bioscoopvoorstellingen te organiseren, besloten en in het openbaar.

In de laatste alinea nog een opvallend feit, het blijkt dat Andries Spruijt de opvolgster is van een zekere W. Smits. Deze Wilhelmina Smits blijkt de echtgenote te zijn van Andries Spruijt. In het dossier verder de gebruikelijke formulieren met betrekking tot de naleving van de Bioscoopwet. De definitieve beschikking wordt gedateerd op 15 augustus 1935.

Gebouw De Leeuw: 1940 – 1942

Het beheer door Andries Spruijt loopt tot december 1942. Op 27 november 1942 doet het stichtingsbestuur het verzoek om de aan hen en aan Andries Spruijt verleende vergunning in te trekken. De reden is duidelijk, er wordt geen gebruik meer gemaakt van de verleende vergunning. Dat heeft, het lijkt mij een plausibele verklaring, van alles te maken met de Duitse bezetting en haar antidemocratische en anti-joodse politiek. De stichting Centraal Beheer Verenigingsgebouwen is een ‘neutrale’ stichting en mag als zodanig ook geen ruimte bieden aan Socialistische en Joodse organisaties. Maar, zoals verder zal blijken, zijn er altijd uitzonderingen mogelijk.

Terug naar de inhoudsopgave.