Frits Slicht
Maar het theater- of toneelgezelschap Stoel & Spree blijft vooralsnog wel bestaan. Zo lijkt het althans, kijkend naar een kort artikel van 16 maart 1912 in Het Nieuws van de Dag: kleine courant. Maar het is slechts voor een heel korte periode want op 29 april 1912 is het allerlaatste optreden van het genoemde gezelschap. De locatie voor dit laatste optreden is in de Plantage Franschelaan, in de Schouwburg Colnot & Poons (de opvolgers van Stoel en Spree). Het is volgens ‘Het nieuws van den Dag: de kleine courant van 30 april 1912’, een memorabele avond geweest. Met weemoed denkt de schrijver van het artikel terug aan de grote successen en de vele lachsalvo’s die door de schouwburg klonken. Vooral de stukken van Justus van Maurik hadden altijd veel succes. Het stuk dat zij op deze laatste avond speelden, ‘Kleine Jacques’ is geschreven door Jules Claretie, directeur van de Comédie Française.
De loop is eruit, of toch niet?
In dit artikel wordt ook duidelijk dat zij wel moesten stoppen met hun voorstellingen. Enerzijds ‘omdat de loop in dien schouwburg ontbrak in den laatsten tijd’ en anderzijds omdat de nieuwe eigenaar van de schouwburg eisen stelde die ‘te hoog werden om ze na te komen’. De eerste reden lijkt in tegenspraak met wat de recensent later in het artikel opmerkt, namelijk dat het zo goed gaat en dat er alle reden was om tevreden te zijn en dat de bestuurders ‘heen gaan met voldoening aan alle hunne verplichtingen. Dus met de vlag in top.’
Te hoog van stapel?
Dat het goed ging met het gezelschap blijkt wel uit hun plannen van nog geen half jaar daarvoor (juni 1911). Het plan was om hun schouwburg te verplaatsen naar de overzijde van de Franschelaan. Onder de kop “Wie het breed heeft, laat het breed hangen” schrijft een krant: “De bekende firma Stoel en Spree schijnt het inderdaad breed te hebben, afgaande op de formidabele plannen, waarmee de firmanten rondlopen niet alleen, maar waaraan zelfs reeds groot begin van uitvoering is gegeven, dwars tegen de verdrukking van bioscopen, tingeltangels en de concurrentie van de andere toneelkunst ondernemingen in. Eigenlijk dachten wij, outsiders, dat ook in de Franschelaan de kunstzaken niet meer zoo schitterend liepen als weleer, toen het avond aan avond smoorvol was in het armoedige schouwburgje, dat enige jaren geleden geheel herbouwd werd tot een dodelijk saaie, schuurachtig kale, holle en kil aandoende manage met stoelen erin, zonder enige versiering, die warmte brengt, witgepleisterd en stug, neerdrukkend van ongezelligheid. Maar daarin schijnen we ongelijk te hebben. Het moet wel heel goed gaan, want de voornemens van den „Bouwmeester van de Plantage" en zijn medefirmant Stoel zijn niet voor de poes.” Bron: Het Nieuws van den Dag voor Nederlandsch-Indië van 12-06-1911 Stoel en Spree, de Deserteur (1910). Bron: Klein Materiaal SAA - T 730.003 
Voor zover valt na te gaan, is genoemde krant de enige die zo uitgebreid ingaat op de plannen van Stoel en Spree. In het artikel ook een beschrijving van de nieuwe schouwburg (zie afbeelding). De schrijver van dit artikel had weinig goede woorden over voor de oude schouwburg en kijkt uit naar de toekomst.
Die toekomst wordt echter wreed verstoord door het overlijden van mevrouw Spree – Mönch op 26 juni 1911. Of dit er heeft toe bijgedragen dat de plannen voor de nieuwbouw niet zijn doorgegaan, valt niet te zeggen. Jeanne Spree – Mönch was al enige tijd ziek. Het lijkt er eerder op dat de heren Spree en Stoel zich vertild hebben aan hun plannen. Een jaar later sluit de schouwburg onder hun naam en nemen de heren Cornot en Poons het stokje over.