Plateelbakkerij De Distel (30)

Philip van Praag, plateelschilder en sierkunstenaar (4) en zijn vrouw: Marianne Flora Groenstad

Verteller: IMG_1170.jpg Frits Slicht
Auteur: IMG_1170.jpg Frits Slicht

Over de onderwijscarrière van Marianne Flora Groenstad, de vrouw van Philip van Praag (b)

Klaslokaal van de Rosenthal bewaarschool, bron: de Joodsche Prins van 10 juli 1913, blz. 216

Klaslokaal van de Rosenthal bewaarschool, bron: de Joodsche Prins van 10 juli 1913, blz. 216

Marianne haalde zowel het diploma A toen zij 18 jaar oud was en diploma B (= de hoofdakte) een jaar later op 11 juli 1907.

Ingang van de Rosenthal bewaarschool met de conciërge, bron: de Joodsche Prins van 27 februari 1913, blz. 216

Ingang van de Rosenthal bewaarschool met de conciërge, bron: de Joodsche Prins van 27 februari 1913, blz. 216

Hoewel nog werkend op de Sophie Rosenthal – May bewaarschool besloot ze voor een stapje hoger. Ze solliciteerde voor een baan bij het Gemeentelijk Voorbereidend Onderwijs. Na de selectieprocedure waaronder een proefles werd ze in augustus 1908 aangenomen en kon ze beginnen op school A met een beginsalaris van 500 gulden per jaar. Op deze school was er naast de hoofdonderwijzeres nog tien onderwijzeressen en zes helpsters. Wat waren haar werkzaamheden? Philip van Praag, haar zoon, zette het keurig op een rijtje:

  1. spelen vooral dienstbaar gemaakt aan lichamelijke ontwikkeling;
  2. aanschouwingsoefeningen tot ontwikkeling der zinnen en tot het verwerven van kennis uit de omgeving;
  3. oefeningen van de hand;
  4. het aanbrengen van begrippen van kleine hoeveelheden;
  5. vertellen;
  6. zingen op gehoor;
  7. spreekoefeningen;
  8. het leren van kinderversjes.

In het jaar 1903 verscheen er in het tijdschrift een mooi artikel over deze school. Bron: De Hollandsche revue jrg 8, no 9, 23-09-1903 Klik Hier!

School A bevond zich overigens in de Roggeveenstraat (tussen Houthaven en Westerdok). Gezien vanaf haar woonadres, Javastraat 25, was dat te ver om te lopen (1 ½ uur). Dit adres was overigens niet het eerste adres in Amsterdam Oost.  Eerder woonde het gezin al in de Wagenaarstraat op drie adressen en ook nog in de Commelinstraat. Haar ouders waren Lion Groenstad en Mietje Swart, het gezin bestond verder uit drie dochters en twee zoons. Volgens het bevolkingsregister heeft Marianne als kind ook nog kort in de Jodenbreestraat gewoond.

Brief van Marianne Flora Groenstad waarin zij om overplaatsing vraagt, bron: Philip van Praag (kleinzoon).

Brief van Marianne Flora Groenstad waarin zij om overplaatsing vraagt, bron: Philip van Praag (kleinzoon).

Flora vraagt en krijgt eervol ontslag als kleuterleidster, bron: Nieuws v.d. Dag, kleine courant van 13 sept. 1913.

Flora vraagt en krijgt eervol ontslag als kleuterleidster, bron: Nieuws v.d. Dag, kleine courant van 13 sept. 1913.

Toen er een nieuwe school werd geopend op het ’s Gravenhekje vroeg zij om een overplaatsing. Dat scheelde een hoop tramkosten en kon ze in de middag naar huis. Zij begon op school C op 1 juli 1909  en bleef daar tot 1 oktober 1913.

Oudeschans gezien in noordelijke richting naar de Montelbaanstoren en het Oosterdok met links de ingang van de Recht Boomssloot en Oudeschans 4-20 (van rechts naar links) en rechts de school der 1e klasse voor Gewoon Lager Onderwijs (GLO), 's-Gravenhekje 7, gereed in 1895. Bron: beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Oudeschans gezien in noordelijke richting naar de Montelbaanstoren en het Oosterdok met links de ingang van de Recht Boomssloot en Oudeschans 4-20 (van rechts naar links) en rechts de school der 1e klasse voor Gewoon Lager Onderwijs (GLO), 's-Gravenhekje 7, gereed in 1895. Bron: beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Haar salaris was inmiddels opgelopen tot 700 gulden per jaar. In 1912 is zij mede ondertekenaar van een ingezonden brief met betrekking tot het Grote Kinderfeest. In het jaar 1912 is zij 24 jaar oud (geboren op 15 februari 1888).
Ingezonden brief over St. Nicolaasfeest, bron: Het Nieuwsblad voor Nederland van 4 nov. 1911.

Ingezonden brief over St. Nicolaasfeest, bron: Het Nieuwsblad voor Nederland van 4 nov. 1911.

In 1927 toen het bedrijf waar haar man werkte werd opgeheven, is Marianne opnieuw voorde klas gaan staan. Dat duurde tot 1931 toen gehuwde vrouwen niet langer in overheidsdienst mochten werken. 

Wegens huwelijk en verhuizing naar Arnhem heeft zij om eervol ontslag gevraagd en gekregen. Officieel was het toen nog niet verboden om als gehuwde vrouw in overheidsdienst te werken, dat kwam later. In welk jaar het verbod werd uitgevaardigd, zijn de bronnen het niet eens vreemd genoeg. In 1924 werd wel al vastgelegd dat alle vrouwen jonger dan 45 jaar en in overheidsdienst werkzaam ontslag moesten krijgen de dag na hun huwelijk. Mogelijk viel Marianne daar in 1924 niet onder, want zij was al veel eerder, in 1913, getrouwd.

Pensioenkaart van Marianne Flora Groenstad, bron: indexen SAA

Pensioenkaart van Marianne Flora Groenstad, bron: indexen SAA

Terug naar de inhoudsopgave

NAAR: Verhaal 31

Alle rechten voorbehouden

26 keer bekeken

Geen reacties

Voeg je reactie toe